Awans zawodowy na stopień nauczyciela mianowanego
Plan rozwoju zawodowego nauczyciela
W okresie stażu nauczyciel kontraktowy realizuje
własny plan rozwoju zawodowego zatwierdzony przez dyrektora szkoły,
uwzględniający wymagania określone w przepisach § 7 ust. 1 r.u.s.a.z. W świetle
ww. przepisu nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień
nauczyciela mianowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności:
1)
uczestniczyć w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań
edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych lub innych wynikających ze statutu
oraz potrzeb szkoły i środowiska lokalnego,
2)
pogłębiać wiedzę i umiejętności zawodowe, samodzielnie lub przez udział
w różnych formach kształcenia ustawicznego,
3)
poznawać przepisy dotyczące systemu oświaty, a w przypadku nauczycieli,
o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 1a KN – przepisy dotyczące pomocy
społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania
szkoły
- z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w
której odbywa staż.
Przepisy w sprawie uzyskiwania stopni awansu
zawodowego nie określają formy planu rozwoju zawodowego nauczyciela na okres
stażu. Dlatego dopuszczalne są różne rozwiązania. Forma planu rozwoju
zawodowego nauczyciela może być dowolna, natomiast treść musi odpowiadać
wymogom określonym w przepisach rozporządzenia, tj. uwzględniać zadania, które
nauczyciel powinien realizować w okresie stażu. Nauczyciel kontraktowy, projekt
planu rozwoju zawodowego załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu skierowanego do
dyrektora szkoły. Plan powinien być prosty i przejrzysty, pamiętajmy że jest on
również narzędziem pomocnym w realizacji zadań przewidzianych przepisami
rozporządzenia. Ponieważ planujemy pracę na dosyć długi okres czasu, trwający z
reguły 2 lata i 9 miesięcy, musi to być narzędzie użyteczne. Dlatego
najczęściej nauczyciele sporządzają plany w formie tabeli, w której odnotowuje
się przede wszystkim nazwę zadania, termin realizacji i uwagi dotyczące
przebiegu realizacji zadania.
Dyrektor szkoły zatwierdza projekt planu rozwoju
zawodowego nauczyciela w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, lub zwraca go
nauczycielowi do poprawy ze wskazaniem, w formie pisemnej, zakresu niezbędnych
zmian. Dyrektor sprawdza w szczególności, czy przedłożony przez nauczyciela
plan rozwoju zawodowego jest zgodny z potrzebami szkoły oraz środowiska
lokalnego oraz, czy uwzględnia obowiązki i wymagania niezbędne do uzyskania
stopnia nauczyciela mianowanego. Ocenia również, czy zapisane przez nauczyciela
przedsięwzięcia będą pożyteczne zarówno dla szkoły, jak i dla indywidualnego
rozwoju zawodowego nauczyciela kontraktowego oraz, czy ich realizacja jest
realna.
Dyrektor może zwrócić nauczycielowi plan rozwoju do
poprawy i zobowiązać go do naniesienia niezbędnych zmian. Takie zobowiązanie
powinno mieć charakter pisemny. Dyrektor powinien precyzyjnie wskazać zakres
niezbędnych zmian, jaki nauczyciel ma wprowadzić do swojego planu rozwoju.
Nauczyciel obowiązany jest niezwłocznie poprawić projekt planu rozwoju zawodowego
zgodnie z zaleceniami dyrektora szkoły i ponownie przedłożyć projekt
dyrektorowi szkoły. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w trakcie trwania
stażu dyrektor szkoły może pisemnie zobowiązać nauczyciela do korekty planu
rozwoju zawodowego. Nauczyciel, również może wprowadzać zmiany w planie rozwoju
zawodowego, w czasie trwania stażu, ale jedynie za zgodą dyrektora szkoły.
W terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu nauczyciel
składa dyrektorowi sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego. Podobnie
jak w przypadku planu rozwoju zawodowego nauczyciela na okres stażu, przepisy
nie określają również formy sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego.
Stąd też wybór formy sprawozdania należy do nauczyciela. Bezsporne jest
natomiast, że w sprawozdaniu z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciel
powinien wykazać działania podejmowane w trakcie stażu, sposób ich realizacji
oraz efekty tych działań. Do napisania sprawozdania najlepiej przygotowywać się
podczas całego stażu. Dlatego dobrze jest dokumentować w trakcie trwania stażu
realizację poszczególnych zadań. Jeśli sprawozdanie powstaje przeze cały czas
trwania stażu, nie mamy problemów z dotrzymaniem terminu złożenia sprawozdania.
Ocena dorobku zawodowego nauczyciela
Zgodnie z art. 9c ust. 6 KN, ocenę dorobku zawodowego
nauczyciela za okres stażu ustala, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia
złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, dyrektor szkoły:
• z uwzględnieniem stopnia realizacji
planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz
• po zapoznaniu się z projektem oceny
opracowanym przez opiekuna stażu i po zasięgnięciu opinii rady rodziców.
Rada rodziców powinna przedstawić swoją opinię w
terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego
nauczyciela. Jeżeli rada rodziców nie przedstawi swojej opinii w przewidzianym
terminie dyrektor dokonuje oceny bez tej opinii.
Ocena dorobku zawodowego nauczyciela może być
pozytywna lub negatywna (art. 9c ust. 8 KN). Ocena musi być sporządzona na
piśmie i zawierać uzasadnienie oraz pouczenie o możliwości wniesienia
odwołania. W uzasadnieniu oceny dyrektor szkoły powinien w szczególności
odnieść się do stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela.
Niezwykle ważne jest uzasadnienie oceny dorobku zawodowego za okres stażu.
Uzasadnienie pozytywnej oceny powinno zawierać informacje o efektach realizacji
planu rozwoju zawodowego oraz korzyściach odniesionych przez szkołę. Również w
przypadku negatywnej oceny, uzasadnienie jest istotne. Daje nauczycielowi
szansę zrozumienia, jakie błędy popełnił podczas stażu, dlaczego staż zakończył
się niepowodzeniem. Pamiętajmy, że od negatywnej oceny dorobku zawodowego za
okres stażu przysługuje nauczycielowi odwołanie. Przy rozpatrywaniu odwołania
przez organ nadzoru pedagogicznego argumenty zawarte w uzasadnieniu oceny mogą
mieć decydujące znaczenie przy sformułowaniu ostatecznej oceny.
Od oceny dorobku zawodowego nauczyciel może się
odwołać do organu sprawującego nadzór pedagogiczny (art. 9c ust. 9 KN). Odwołanie
od oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel składa w terminie 14 dni
od dnia otrzymania oceny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje
odwołanie w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona
przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna. W przypadku
niedotrzymania przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny terminu rozpatrzenia
odwołania od oceny dorobku zawodowego, nauczyciel może złożyć wniosek o
podjęcie postępowania egzaminacyjnego i będzie dopuszczony do egzaminu. W
przypadku, gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela, ustalona przez
organ prowadzący jest negatywna, ponowna ocena dorobku może być dokonana po
odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, jednego dodatkowego
stażu w wymiarze 9 miesięcy.
Wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego
Uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres
stażu kończy pierwszy etap postępowania w sprawie nadania stopnia nauczyciela
mianowanego. Po odbyciu stażu i uzyskaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego
za okres stażu nauczyciel składa wniosek do organu prowadzącego szkołę o
podjęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego.
Przystąpienie do II etapu postępowania na stopień nauczyciela mianowanego jest
uwarunkowane uzyskaniem pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu oraz
złożeniem wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego.
Postępowanie egzaminacyjne zostaje wszczęte z dniem
złożenia przez nauczyciela wniosku do organu prowadzącego szkołę. Nauczyciel
kontraktowy składa wniosek w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego
za okres stażu (czyli do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego). W
przypadku niedotrzymania terminu złożenia wniosku nauczyciel jest obowiązany do
ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 7 KN).
Data złożenia do organu prowadzącego szkołę wniosku o
podjęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego wpływa
na termin wydania decyzji o nadaniu stopnia. Zgodnie bowiem z art. 9b ust. 3 i
ust. 4 KN nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania
egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, organ prowadzący szkołę
wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w
terminie do dnia 31 sierpnia danego roku. Nauczycielom, którzy złożą
wnioski o podjęcie postępowania egzaminacyjnego do dnia 31 października
danego roku, organ prowadzący szkołę wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie
nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.
Dokumentacja załączona do wniosku o podjęcie
postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego obejmuje
następujące dokumenty:
1)
dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje zawodowe, akt nadania
stopnia 2) awansu zawodowego nauczyciela mianowanego – poświadczone kopie;
zaświadczenie dyrektora szkoły
zawierające informacje o:
a)
wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz o nauczanym przez niego
przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w dniu wydania zaświadczenia oraz w
okresie odbywania stażu; w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania
stażu zmienił miejsce zatrudnienia, oraz nauczyciela zatrudnionego w kilku
szkołach, w każdej w wymiarze niższym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć,
łącznie w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć, należy
załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był
zatrudniony w okresie stażu;
b)
dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego nauczyciela;
c)
dacie złożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju
zawodowego; uzyskanej przez nauczyciela ocenie dorobku zawodowego za okres
stażu oraz dacie jej dokonania, a w przypadku nauczyciela, który w okresie
odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia - także o ocenie dorobku
zawodowego za okres stażu odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia.
Egzamin
Przed powołaniem komisji egzaminacyjnej, która
przeprowadzi egzamin z nauczycielem organ prowadzący postępowanie przeprowadza
analizę formalną wniosku i dokumentacji nauczyciela. Analiza formalna wniosku
oraz dokumentacji polega na sprawdzeniu, czy nauczyciel przedłożył wszystkie
wymagane dokumenty, oraz czy dokumenty te mają wymaganą formę. Jeżeli wniosek i
dokumentacja nie spełniają wymagań formalnych organ prowadzący postępowanie
wskazuje nauczycielowi szczegółowo stwierdzone braki i wyznacza termin ich
uzupełnienia. Nauczyciel powinien uzupełnić brakujące dokumenty w wyznaczonym
terminie. W przypadku nieuzupełnienia wskazanych braków formalnych wniosek
pozostawia się bez rozpatrzenia.
Jeżeli wniosek oraz dokumentacja nauczyciela spełniają
wymagania formalne organ prowadzący szkołę powołuje komisję egzaminacyjną,
która przeprowadzi egzamin z nauczycielem. W skład komisji wchodzą:
1)
przedstawiciel organu prowadzącego szkołę, jako jej przewodniczący;
2)
przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny;
3)
dyrektor szkoły;
4)
dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do
spraw oświaty i wychowania.
Organ prowadzący szkołę powołuje komisję egzaminacyjną
na wniosek nauczyciela i powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu
przeprowadzenia egzaminu co najmniej na 14 dni przed datą posiedzenia komisji.
Organ powołujący komisję egzaminacyjną, ustalając skład komisji, zapewnia w
niej udział ekspertów posiadających kwalifikacje do zajmowania stanowiska
nauczyciela w szkole tego samego typu i rodzaju co szkoła, w której nauczyciel
jest zatrudniony, z których co najmniej jeden jest zatrudniony w szkole tego
samego typu i rodzaju oraz co najmniej jeden naucza tego samego przedmiotu lub
prowadzi ten sam rodzaj zajęć co nauczyciel. Nauczyciel może złożyć wniosek o
powołanie w skład komisji kwalifikacyjnej przedstawiciela związku zawodowego.
Przedstawiciela związku zawodowego wskazuje właściwy organ statutowy związku
(art. 9g ust. 5 KN).
Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin, w czasie
którego nauczyciel kontraktowy ubiegający się o stopień nauczyciela mianowanego:
• dokonuje prezentacji własnego dorobku
zawodowego;
• odpowiada na pytania członków
komisji, dotyczące wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela
mianowanego, określonych w przepisach rozporządzenia.
Zgodnie z przepisami § 7 ust. 2 r.u.s.a.z.
wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego obejmują:
1)
umiejętność organizacji i doskonalenia własnego warsztatu pracy,
dokonywania ewaluacji własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i
dokonywania zmian w tych działaniach; w przypadku nauczycieli, o których mowa w
art. 1 ust. 1a KN, – umiejętność samodzielnego opracowania indywidualnych
planów pracy z dzieckiem i prowadzenie karty pobytu dziecka w szkole oraz
aktywnego działania w zespole do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków;
2)
umiejętność uwzględniania w swojej pracy potrzeb rozwojowych uczniów,
problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i
cywilizacyjnych;
3)
umiejętność wykorzystywania w swojej pracy technologii informacyjnej i
komunikacyjnej;
4)
umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i
dydaktyki oraz ogólnych zagadnień oświatowych, pomocy społecznej lub
postępowania w sprawach nieletnich, w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem
realizowanych przez nauczyciela zadań;
5)
umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty,
pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie
funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż.
Komisja egzaminacyjna podejmuje rozstrzygnięcie w
obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji
ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia
awansu zawodowego, według skali punktowej od 0 do 10. Nauczyciel zdaje egzamin
w przypadku uzyskania średniej arytmetycznej punktów w wysokości co najmniej 7.
Jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, przed obliczeniem średniej
arytmetycznej punktów odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę
punktową.
Z przebiegu pracy komisji kwalifikacyjnej sporządzany
jest protokół (§ 14 ust. 1), który zawiera w szczególności:
1)
datę i miejsce posiedzenia komisji;
2)
imiona i nazwiska członków komisji;
3)
imiona i nazwiska osób uczestniczących w pracach komisji w charakterze
obserwatora;
4)
pytania zadane nauczycielowi w czasie egzaminu, wraz z informacją o
udzielonych przez nauczyciela odpowiedziach;
5)
uzyskane przez nauczyciela oceny punktowe;
6)
średnią arytmetyczną punktów;
7)
uzasadnienie rozstrzygnięcia komisji;
8)
podpisy członków uczestniczących w jej pracach.
Uzasadnienie przyznanej liczby punktów powinno odnosić
się do spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia
nauczyciela mianowanego, określonych w przepisach § 7 ust. 2 r.u.s.a.z.
Komisja wydaje nauczycielowi zaświadczenie o zdaniu
egzaminu. Ocena Komisji Egzaminacyjnej nie jest decyzją administracyjną, od
której służy nauczycielowi odwołanie. W razie niezdania egzaminu nauczyciel
może ponownie złożyć wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego po
odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, dodatkowego stażu
w wymiarze 9 miesięcy. Nauczyciel kontraktowy może przystąpić ponownie do
egzaminu tylko jeden raz w danej szkole.
Nadanie stopnia nauczyciela mianowanego
Warunki niezbędne do uzyskania stopnia awansu
zawodowego nauczyciela mianowanego określa art. 9b ust. 1 pkt 2 KN. Są to:
1)
spełnianie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt
1 i ust. 1a-3 KN,
2)
odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego
nauczyciela,
3)
zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.
Zgodnie z art. 9b ust. 4 KN nauczycielowi, który
spełnia ww. warunki organ prowadzący szkołę nadaje, w drodze decyzji
administracyjnej, stopień nauczyciela mianowanego. Karta Nauczyciela określa
szczególne elementy decyzji administracyjnej jaką jest akt nadania stopnia
awansu zawodowego (art. 9g ust. 5). Akt nadania stopnia awansu zawodowego
zawiera w szczególności: nazwę komisji egzaminacyjnej, numer i datę wydania
zaświadczenia o zdaniu egzaminu, stopień awansu zawodowego, a także informację
o poziomie wykształcenia nauczyciela. Ponadto, zgodnie z art. 107 ustawy z dnia
14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr
98, poz. 1071) - dalej Kpa, decyzja o nadaniu stopnia awansu zawodowego powinna
zawierać: oznaczenie organu który wydał decyzję, datę wydania, oznaczenie
strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie
faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie,
podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby
upoważnionej do wydania decyzji lub, jeżeli decyzja wydana została w formie
dokumentu elektronicznego, powinna być opatrzona bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, lub
podpisem osobistym. Wzór aktu nadania stopnia nauczyciela mianowanego określony
jest w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie
uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Nauczyciel uzyskuje
stopień awansu zawodowego z dniem wydania decyzji o nadaniu stopnia awansu
zawodowego nauczyciela mianowanego.
W świetle art. 9b ust. 6 KN, w przypadku niespełniania
przez nauczyciela warunków, określonych w art. 9b ust. 1 KN, organ prowadzący
postępowanie odmawia nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Zgodnie z
przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 10 § 1 Kpa) - przed
wydaniem decyzji o odmowie nadania nauczycielowi stopnia awansu zawodowego –
organ prowadzący postępowanie powinien powiadomić nauczyciela o prawie wglądu
do akt sprawy oraz wypowiedzenia się co do materiałów zebranych w postępowaniu
egzaminacyjnym na stopień nauczyciela mianowanego.
Decyzja o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego powinna
odpowiadać ogólnym zasadom, określonym w art. 107 Kpa, a uzasadnienie decyzji
powinno odnosić się do ustawowych wymogów nadania stopnia, określonych w art.
9b ust. 1 KN i wskazywać, którego z warunków nauczyciel nie spełnił. Od decyzji
odmawiającej nadania stopnia nauczyciela mianowanego służy odwołanie do organu
wyższego stopnia, którym w tym wypadku jest organ sprawujący nadzór
pedagogiczny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz