niedziela, 16 września 2012

Urlop dla poratowania zdrowia komentarz



Urlop dla poratowania zdrowia
1. Wstęp

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634) wykonywanie zawodu lekarza polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badaniu stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im, leczeniu i rehabilitacji chorych, udzielaniu porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich. Stąd też do kompetencji zasadniczo każdego lekarza należy wydawanie opinii i orzeczeń. Powyższe opinie i orzeczenia mogą być wydawane do różnych celów (np. rentowych, orzekania o niepełnosprawności przez powiatowe centra pomocy rodzinie itd.), a ponadto mogą być wystawiane z inicjatywy samego pacjenta (na jego wniosek) lub na żądanie odpowiedniego organu (np. sądu). Orzeczenia wydawane przez lekarzy pod względem podmiotowo-formalnym można podzielić generalnie na dwie grupy, tj. takie, które może wydać każdy lekarz – powszechne (np. o czasowej niezdolności do pracy), oraz takie, które mogą być wydawane przez lekarzy posiadających dodatkowe kwalifikacje – specjalistyczne (np. z zakresu medycyny pracy). Jednym z uprawnień zasadniczo każdego lekarza ubezpieczenia zdrowotnego jest wydawanie orzeczeń w związku z potrzebą udzielenia uprawnionemu pracownikowi urlopu dla poratowania zdrowia.
Urlop dla poratowania zdrowia przysługuje określonym kategoriom pracowników, których stosunek pracy regulują przepisy szczególne. Urlop dla poratowania zdrowia jest świadczeniem ze stosunku pracy na ogół kwalifikowanym normatywnie jako „prawo" lub „uprawnienie" pracownika.
Jedną z nielicznych grup zawodowych mających prawo do uzyskania w trakcie swej pracy urlopu dla poratowania zdrowia są nauczyciele. W polskim systemie prawnym należy wyodrębnić dwie grupy nauczycieli:
1)  nauczycieli systemu oświaty;
2)  nauczycieli akademickich.
Podstawy prawne wykonywania zawodu nauczyciela systemu oświaty uregulowane są w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) – dalej KN. Karcie Nauczyciela podlegają przede wszystkim nauczyciele zatrudnieni w:
1)  publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.);
2)  zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 z późn. zm.);
3)  publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.
W Polsce kwalifikacje do nauczania w ramach systemu oświaty zdobywa się przez ukończenie studiów wyższych z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym. Stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje, przestrzega podstawowych zasad moralnych oraz spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.
Natomiast status prawny nauczycieli akademickich uregulowany jest w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.). Ustawę stosuje się do publicznych i niepublicznych szkół wyższych. Nauczyciel akademicki to przede wszystkim pracownik dydaktyczny, naukowy lub naukowo-dydaktyczny zatrudniony przez wyższą uczelnię w celu realizacji jej zadań ustawowych i statutowych. Zakres regulacji urlopu dla poratowania zdrowia nauczycieli obydwu kategorii częściowo się różni. Stosunkowo najpełniej normuje go art. 73 KN i jedynie on jest przedmiotem niniejszej analizy.
Nauczyciel, jak każdy zatrudniony i ubezpieczony, ma prawo do zasiłku chorobowego z powodu czasowej niezdolności do pracy, orzekanej na zasadach ogólnych. W razie przedłużania się problemów zdrowotnych, w sytuacji gdy dłuższa przerwa w pracy może wpłynąć korzystnie na poprawę stanu zdrowia i odzyskanie zdolności do pracy, nauczyciel może skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia. Urlop dla poratowania zdrowia jest udzielany wyłącznie na wniosek nauczyciela, zatem udzielenie urlopu bez tego wniosku nie jest możliwe (por. wyrok SN z dnia 25 lipca 2006 r., sygn. akt I PK 47/06).
2. Przesłanki uzyskania przez nauczyciela urlopu dla poratowania zdrowia

W świetle obowiązujących przepisów nauczyciel będący pracownikiem podlega obligatoryjnie ubezpieczeniu zdrowotnemu i w związku z tym ma prawo do świadczeń zdrowotnych z ubezpieczenia zdrowotnego (takich samych jak inni ubezpieczeni). Nauczyciele, podobnie jak wszyscy pracownicy, podlegają także profilaktycznym badaniom lekarskim na podstawie art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Dodatkowo w sferze świadczeń związanych z ochroną zdrowia nauczyciele systemu oświaty mają prawo do uzyskania w sytuacjach prawem określonych urlopu dla poratowania zdrowia. Jednakże nauczycielowi placówki niepublicznej nie przysługuje prawo do płatnego urlopu dla poratowania zdrowia przewidzianego w art. 73 ust. 1 KN (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1998 r., sygn. akt I PKN 303/98). Dlatego też gdy o wydanie orzeczenia zwraca się nauczyciel ze szkoły prywatnej, lekarz nie ma prawa wydać przedmiotowego orzeczenia.
Regulacje prawne w zakresie urlopu zdrowotnego dla nauczycieli sytemu oświaty zawarte są w:
1)  art. 73 KN;
2)  rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. Nr 233, poz. 1991) – dalej r.o.u.
Celem urlopu dla poratowania zdrowia jest przeprowadzenie zaleconego przez lekarza leczenia. Karta Nauczyciela w art. 73 ust. 1 wskazuje bezwzględne przesłanki, dopiero po spełnieniu których nauczyciel z uwagi na stan zdrowia może ubiegać się o wydanie orzeczenie lekarskiego. Przesłankami powyższymi są:
1)  odpowiedni rodzaj zatrudnienia;
2)  odpowiedni minimalny staż pracy.
Prawo do pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nabywa po spełnieniu łącznie następujących warunków:
a)  zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony;
b)  staż pracy w szkole wynoszący co najmniej 7 lat;
c)  uzyskanie orzeczenia lekarskiego o potrzebie przeprowadzenia leczenia.
Do wymaganego siedmioletniego okresu pracy w szkole wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres. Siedmioletni okres pracy w szkole, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia. Przesłanką uzyskania kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia jest zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony i uzyskanie odpowiedniego orzeczenia lekarskiego. Ponadto nauczycielowi można udzielić kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia poprzedniego urlopu dla poratowania zdrowia. Łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat. Dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku. Jednakże nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne. Termin końcowy urlopu dla poratowania zdrowia wyznacza wtedy data, w której nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.
W art. 73 KN nie jest przewidziany odrębny tryb w zakresie przedłużania urlopu dla poratowania zdrowia. Zdaniem autorki należy dopuścić taką możliwość i orzekać na zasadach ogólnych dla udzielania urlopu, uwzględniając jednakże maksymalny czas wykorzystania urlopu (czyli do 3 lat). O potrzebie przedłużenia urlopu powinien orzekać zasadniczo ten sam lekarz, który wydał pierwsze orzeczenie. Przedłużenia nie należy traktować w takiej sytuacji jako nowego urlopu, tylko kontynuację starego, stąd nie ma wtedy ograniczenia w postaci wymaganej ustawą rocznej przerwy między kolejnymi urlopami.
Nauczyciel podczas korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia pozostaje w stosunku pracy. Pobiera za ten okres wynagrodzenie, a zakład odprowadza od jego zarobków składki na ubezpieczenia społeczne, co oznacza, że jest to okres składkowy zaliczany do podstawy emerytury. Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych określonych w art. 54 KN (w szczególności do dodatku mieszkaniowego). Nauczyciel ma wtedy prawo do świadczeń opieki medycznej finansowanych ze środków publicznych (świadczeń gwarantowanych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego). Przebywanie na urlopie zdrowotnym uniemożliwia świadczenie pracy przez nauczyciela na rzecz zarówno pierwotnego, jak i innego pracodawcy oraz prowadzenie działalności gospodarczej. Bowiem zgodnie z art. 73 ust. 7 KN w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może nawiązać stosunku pracy lub podjąć innej działalności zarobkowej. W przypadku stwierdzenia, że w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel podejmuje inny stosunek pracy lub inną działalność zarobkową, dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy. Podstawą odwołania nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia może być również kontynuowanie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej działalności zarobkowej, rozpoczętych przed udzieleniem tego urlopu (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., sygn. akt II PZP 5/05).
3. Orzekanie o potrzebie udzielenia urlopu

O potrzebie udzielenia nauczycielowi systemu oświaty urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zalecanego leczenia orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela. Należy przyjąć – z uwagi na brak konkretnych regulacji – że może być to zarówno tzw. lekarz rodzinny, czyli lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, jak i lekarz specjalista. Jeśli chodzi o specjalistów, to dziedzina i stopień specjalizacji są dowolne. Przykładowo orzeczenie może wystawić zarówno okulista, jak i ginekolog czy kardiolog. W praktyce jeśli chodzi o specjalistów, to najczęściej wydają orzeczenia – z uwagi na predyspozycje zdrowotne nauczycieli – laryngolodzy. Lekarz musi wykonywać swój zawód w zakładzie opieki zdrowotnej (publicznym, niepublicznym) albo w ramach indywidualnej lub grupowej praktyki medycznej, które to podmioty mają zawartą umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dlatego też orzeczenie może wydać tylko lekarz ubezpieczenia zdrowotnego. Pojęcie „lekarz ubezpieczenia zdrowotnego" oznacza w świetle ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) lekarza lub lekarza dentystę będącego świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo lekarza, lekarza dentystę, który jest zatrudniony lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Szczegółowy tryb orzekania o urlopie zdrowotnym nauczyciela reguluje rozporządzenie w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia. Rozporządzenie powyższe reguluje:
a)  tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia;
b)  sposób prowadzenia dokumentacji związanej z wydawaniem orzeczeń o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu oraz wzór orzeczenia;
c)  organ odwoławczy od orzeczeń;
d)  termin odwołania się od orzeczenia.
Orzeczenie może wydać tylko lekarz leczący nauczyciela. Oznacza to, że musi występować trwający uprzednio przez pewien czas proces leczenia (przepisy jednakże nie określają minimalnej długości tego okresu). W związku z tym za niedopuszczalne należy uznać wydanie przedmiotowego orzeczenia podczas jedynej wizyty pacjenta w gabinecie lub na podstawie tylko dokumentacji medycznej z leczenia u innego lekarza. Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela orzeka o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia na podstawie:
1)  wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego;
2)  wyników badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie uzna za niezbędne;
3)  dokumentacji medycznej z przebiegu dotychczasowego leczenia.
Orzeczenie sporządza się w trzech egzemplarzach, z których jeden doręcza się nauczycielowi, drugi przesyła dyrektorowi szkoły, a trzeci dołącza się do indywidualnej dokumentacji osoby badanej. Orzeczenie wydaje się na formularzu (druku) wynikającym z normatywnego wzoru (wzór ten stanowi załącznik nr 1 do r.o.u.). Z analizy tego wzoru wynika kompetencja lekarza do wyznaczenia dokładnej daty (dzień, miesiąc, rok) zarówno rozpoczęcia, jak i zakończenia urlopu. Istota orzeczenia związana jest ze stwierdzeniem, że konkretny nauczyciel ze względu na stan zdrowia wymaga (nie wymaga) udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. W orzeczeniu nie podaje się rozpoznania czy też zalecanego leczenia. Powyższe informacje powinny się natomiast znaleźć w indywidualnej dokumentacji medycznej pacjenta. Urlop udzielony na podstawie jednego orzeczenia lekarskiego może trwać najdłużej rok (co oznacza, że lekarz nie może wpisać dłuższego niż 12 miesięcy okresu urlopu w orzeczeniu), a na podstawie kilku orzeczeń 3 lata (co oznacza, że lekarz, wypełniając orzeczenie o kolejnym urlopie, może wskazać termin nie dłuższy niż 12 miesięcy, ale też nie dłuższy niż okres pozostały do upływu terminu trzyletniego). Ponieważ nie został określony minimalny czas trwania urlopu zdrowotnego, winien on być uzależniony tylko od stanu zdrowia nauczyciela, a o jego wymiarze decyduje lekarz wydający orzeczenie. W praktyce najczęściej urlopy zdrowotne udzielane są na okresy trzy- lub sześciomiesięczne, chociaż dopuszczalny jest też urlop jedno- czy dwumiesięczny.
Podkreślić należy, iż lekarz ubezpieczenia zdrowotnego ma kompetencję do orzeczenia o potrzebie udzielenia urlopu, a nie do jego udzielenia. Udzielenie bowiem urlopu należy do kompetencji pracodawcy nauczyciela, który udzielić powinien go obligatoryjnie po spełnieniu ustawowych przesłanek. Udzielenie urlopu zgodnie z treścią orzeczenia lekarskiego stanowi przedmiot roszczenia pracowniczego, które w razie bezprawnej odmowy pracodawcy może być dochodzone na drodze sądowej, przy czym wyrok ustalający obowiązek złożenia przez pracodawcę oświadczenia o udzieleniu urlopu zastępuje takie oświadczenie.
Od wydanego orzeczenia zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi przysługuje odwołanie. Nauczyciel lub dyrektor szkoły zatrudniającej nauczyciela może, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, wnieść odwołanie od jego treści wraz z uzasadnieniem. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie, do organu odwoławczego, którym jest wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy ze względu na miejsce wydania orzeczenia. Lekarz, za pośrednictwem którego jest wnoszone odwołanie, przekazuje je w terminie 14 dni od dnia jego wniesienia do właściwego miejscowo wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy wraz z kopią dokumentacji medycznej badania stanowiącego podstawę wydania orzeczenia. Organ odwoławczy wydaje orzeczenie w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia otrzymania odwołania na podstawie wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego oraz ewentualnie wyników dodatkowych badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie uzna za niezbędne. Orzeczenie powyższe, podobnie jako orzeczenie lekarza, sporządza się w trzech egzemplarzach, z których jeden doręcza się nauczycielowi, drugi przesyła dyrektorowi szkoły, a trzeci dołącza się do indywidualnej dokumentacji osoby badanej. Orzeczenie organu odwoławczego jest ostateczne i nie przysługuje od niego środek odwoławczy ani też inny środek zaskarżenia. Podkreślić należy, że procedura odwoławcza dotyczy tylko kwestii medycznych, tj. faktycznego stanu zdrowia nauczyciela i potrzeby jego leczenia.
Lekarz wydający orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu ma obowiązek prowadzić ewidencję wydawanych orzeczeń, która zawiera następujące dane:
1)  imię, nazwisko i adres nauczyciela;
2)  numer PESEL;
3)  określenie rodzaju wydanego orzeczenia;
4)  datę wydania;
5)  numer orzeczenia;
6)  potwierdzenie odbioru.
Zgodnie z art. 73 ust. 9 KN nauczyciel nie ponosi kosztów związanych z orzekaniem o stanie jego zdrowia w związku z potrzebą udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, co oznacza w praktyce, że nie można żądać zapłaty za wystawienie orzeczenie lekarskiego o wskazaniach do urlopu.
Urlop dla poratowania zdrowia związany jest również z badaniami kontrolnymi ze sfery medycyny pracy. Bowiem dyrektor szkoły, nie później niż w terminie 2 tygodni przed zakończeniem urlopu dla poratowania zdrowia, ma wydać nauczycielowi skierowanie na badanie kontrolne w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Badania kontrolne mają charakter obligatoryjny, a ich ujemny wynik (stwierdzenie przeciwwskazań) może stanowić podstawę do udzielenia urlopu na dalszy czas określony. Jednakże gdy nauczyciel „wyczerpał" przysługujący mu trzyletni wymiar urlopu, ustalenie przeciwwskazań do dotychczasowej pracy może skutkować rozwiązaniem stosunku pracy.

Tworzenie zespołów do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych




Omówienie zasad organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym tworzenia zespołów nauczycieli, powołanych do pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, wprowadzonych rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Wstęp:

Na podstawie § 19 ust. 2 w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487) - dalej r.p.p.p., organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, w tym tworzenie zespołu nauczycieli, jest obowiązkiem dyrektora przedszkola, szkoły i placówki.
Przepisy r.p.p.p., nie określają specjalnej procedury powoływania zespołu nauczycieli. Za zespół nauczycieli pracujących z uczniem należy uznać wszystkich nauczycieli realizujących zadania edukacyjne z uczniami na wszystkich etapach i na wszystkich poziomach edukacyjnych (w kolejnych klasach), na prowadzonych zgodnie z ramowymi programami nauczania przedmiotami wynikającymi z podstaw programowych oraz prowadzących zajęcia dodatkowe, jak również specjalistów prowadzących zajęcia, np. korekcyjno-kompensacyjne czy rewalidacyjne. Nauczyciele i specjaliści, podczas prowadzenia swoich zajęć na bieżąco obserwują postępy dydaktyczne, uzdolnienia i zainteresowania uczniów oraz rozpoznają potrzeby edukacyjne. Powinni zatem współpracować.
Kiedy nauczyciel zasygnalizuje dyrektorowi konieczność objęcia ucznia pomocą, wtedy wszyscy, którzy prowadzą zajęcia spotykają się, by dokonać analizy sytuacji ucznia i wskazać najbardziej pożądane formy pomocy. Dyrektor przedszkola, szkoły i placówki niezwłocznie po uzyskaniu informacji dotyczącej rozpoznanych przez tych nauczycieli, specjalnych potrzeb edukacyjnych ucznia, inicjuje zespołowe spotkanie całego zespołu prowadzącego zajęcia z dzieckiem/uczniem, w celu dokonania jak najlepszej dla niego organizacji potrzebnych form pomocy.
Dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, który nie posiada orzeczenia lub opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych dyrektor tworzy zespół niezwłocznie po przekazaniu przez nauczyciela, wychowawcę grupy wychowawczej lub specjalistę informacji o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną (§ 19 ust. 2 pkt 2 r.p.p.p.). Natomiast dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej dyrektor tworzy zespół nauczycieli niezwłocznie po otrzymaniu orzeczenia lub opinii, dyrektor przedszkola, szkoły i placówki (§ 19 ust. 2 pkt 1 r.p.p.p.).
Dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki powołuje także koordynatora pracy zespołu. Pracę kilku zespołów może koordynować także jedna osoba (§ 19 ust. 3 r.p.p.p.).
Na podstawie § 23 ust. 4 r.p.p.p., dyrektor przedszkola lub szkoły decyduje o wcześniejszym zakończeniu udzielania uczniowi danej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, na podstawie okresowej oceny działań pomocowych.
Moim zdaniem, dyrektor szkoły lub placówki powołuje zespół nauczycieli dostosowany do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i rozwojowych ucznia. Sposób powołania tego zespołu, może być określony w statucie szkoły (na podstawie regulacji obecnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.), który brzmi: „Nauczyciele prowadzący zajęcia w danym oddziale tworzą zespół, którego zadaniem jest w szczególności ustalenie zestawu programów nauczania dla danego oddziału oraz jego modyfikowanie w miarę potrzeb.) – w statutach: przedszkola – w rozdziale określającym szczegółowy zakres zadań nauczycieli, szkoły podstawowej i liceum uzupełniającego - § 14, gimnazjum, technikum i szkoły policealnej - § 16, liceum ogólnokształcącego, profilowanego i technikum uzupełniającego - § 15, zasadniczej szkoły zawodowej - § 17, oraz specjalnej szkoły przysposabiającej do pracy - § 13.
Ponadto, dyrektor przedszkola, szkoły i placówki, na podstawie zaleceń zespołu wpisanych do Karty potrzeb, ustala dla ucznia formy, sposoby i okres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane.
Wymiar godzin zajęć z uczniami, u których występują specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, ustalany jest z uwzględnieniem godzin do dyspozycji dyrektora szkoły, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
1. Harmonogram tworzenia zespołów i organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów

Od 1 września 2011 r. pomoc psychologiczno-pedagogiczna prowadzona na zasadach ww. przepisów jest organizowana przez dyrektorów przedszkoli i gimnazjów wszystkich typów, dyrektorów placówek (młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapeutycznych, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych oraz ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych), jak również dyrektorów szkół specjalnych podstawowych i ponadgimnazjalnych oraz dyrektorów tych szkół ogólnodostępnych - podstawowych i ponadgimnazjalnych, w których są zorganizowane oddziały specjalne.
W tym celu w terminie do 31 marca 2010 r. dyrektorzy ww. przedszkoli i szkół powinni utworzyć dla uczniów zespoły nauczycieli.
W przypadku, kiedy ww. szkoły już w roku szkolnym 2010/2011 obejmowały uczniów pomocą psychologiczno-pedagogiczną, utworzone przez dyrektora zespoły dokonają oceny efektywności tej pomocy i na tej podstawie ustalą:
– zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne, w tym jego uzdolnienia,
– zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a w przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub opinię, zalecenia zawartych w orzeczeniu lub opinii,
– w przypadku ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej zaplanują działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób ich realizacji.
W terminie do dnia 30 kwietnia 2011 r. dyrektorzy ww. przedszkoli, szkół i placówek w arkuszu organizacji przedszkola, szkoły i placówki uwzględnią wymiar godzin poszczególnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej ustalonej dla uczniów (na podstawie zaleconych przez zespoły form, sposobów i okresów udzielania pomocy) od 1 września roku szkolnego 2011/2012 i przedstawią do zatwierdzenia przez organy prowadzące.
– niezwłocznie po zatwierdzeniu przez organy prowadzące arkuszy organizacji przedszkoli, szkół i placówek na rok szkolny 2011/2012 dyrektorzy poinformują rodziców uczniów albo pełnoletnich uczniów (na piśmie) o planowanej 1 września 2011 r. dla ucznia pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym o ustalonych formach, sposobach i okresach udzielania oraz wymiarze godzin poszczególnych form pomocy.
w terminie do dnia 30 września 2011 r. zespoły nauczycieli opracują dla uczniów plany działań wspierających realizowane w roku szkolnym 2011/2012.
Dyrektorzy szkół podstawowych i szkół ponadgimnazjalnych utworzą zespoły w terminie do dnia 31 marca 2012 r. Wyjątkiem w tym wypadku są szkoły podstawowe i szkoły ponadgimnazjalne specjalne oraz szkoły podstawowe i ponadgimnazjalne ogólnodostępne, które w związku z funkcjonowaniem w nich oddziałów specjalnych miały obowiązek utworzenia zespołów w terminie do 31 marca 2010 r. Tryb postępowania zespołów powołanych przez dyrektorów ww. szkół jest zgodny z przedstawionym powyżej harmonogramem działań dla roku 2011 (§ 37 r.p.p.p.).
2. Planowanie przez zespół nauczycieli udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi w przedszkolu, szkole i placówce

Planowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniowi należy do zadań zespołu składającego się z nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych oraz specjalistów (§ 19 ust. 1 r.p.p.p.). Zespół ww. nauczycieli m.in..: ustala zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na jego indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne, w tym szczególne uzdolnienia, jak również określa oraz planuje działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób ich realizacji. (§ 20 ust. 1 r.p.p.p.).
Dla ucznia ze specjalnymi i specyficznymi (np. dysleksja) potrzebami edukacyjnymi zespół opracowuje plan działań zawierający:
1)  cele do osiągnięcia w zakresie, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
2)  działania realizowane z uczniem w ramach poszczególnych form i sposobów udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
3)  metody pracy z uczniem,
4)  zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, o którym mowa w przepisach w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, 5) działania wspierające rodziców ucznia,
6)  w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
Zespół nauczycieli i specjalistów określa w planie działań także działania wspierające rodziców ucznia oraz, w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
Zespoły utworzone dla uczniów mających jednorodne indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne zespoły mogą opracować plan działań wspierających wspólny dla tych uczniów (§ 22 ust. 1 r.p.p.p.).
Dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zespół określa, indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, w którym uwzględnia również działania wspierające rodziców ucznia oraz, w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży (§ 22 ust. 3 r.p.p.p.).
Po upływie okresu, ustalonego przez dyrektora szkoły, udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w danej formie zespół oceni jej skuteczność i efektywność oraz wskaże zasadność kontynuacji lub modyfikację dotychczasowych działań wobec ucznia. Dokonując oceny udzielanej pomocy, zespół określa wnioski i zalecenia dotyczące dalszej pracy z uczniem, w tym zalecane formy, sposoby i okresy udzielania uczniowi dalszej pomocy psychologiczno-pedagogicznej (§ 23 ust. 3 r.p.p.p.). Zgodnie z § 25 r.p.p.p., nauczyciele pracują w zespole, podczas spotkań zwoływanych przez osobę koordynującą, w miarę potrzeb. Przepis § 27 ust. 1 r.p.p.p. stanowi, iż zespół zakłada i prowadzi kartę indywidualnych potrzeb ucznia. Karta indywidualnych potrzeb ucznia jest dokumentem, który dołącza się do dokumentacji badań i czynności uzupełniających prowadzonych z uczniem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225 z późn. zm). Po zakończeniu uczęszczania przez ucznia do przedszkola, szkoły oraz w przypadku przejścia ucznia do innego przedszkola lub szkoły w dokumentacji przedszkola lub szkoły pozostaje kopia karty. Jej oryginał otrzymują rodzice ucznia albo pełnoletni uczeń. Za zgodą rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia dyrektor przedszkola lub szkoły, do której uczeń uczęszczał może przekazać kopię karty do przedszkola, szkoły lub placówki, do której uczeń został przyjęty na kolejny etap edukacji.(§ 28 r.p.p.p.)
3. Udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce

Zgodnie z przepisami § 4 ust. 2 r.p.p.p., udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej należy do obowiązków nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych oraz specjalistów (psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych) wykonujących w przedszkolu, szkole i placówce zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Rozpoznanie zainteresowań i uzdolnień uczniów, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, oraz zaplanowanie wsparcia związanego z rozwijaniem zainteresowań i uzdolnień uczniów prowadzą nauczyciele na wszystkich poziomach edukacyjnych. Taki sam tryb działania powinien być realizowany w przypadku, kiedy uczeń dostarcza do szkoły opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej w sprawie dostosowania nauczania do jego potrzeb lub potrzeba objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną wynika z rozpoznania dokonanego w szkole. Przepis § 5 r.p.p.p. stanowi, iż pomoc psychologiczno-pedagogiczna może być udzielana z inicjatywy: samego ucznia, który zgłasza jakieś trudności edukacyjne, rodziców ucznia, nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty, prowadzącego zajęcia z uczniem, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, asystenta edukacji romskiej oraz pomocy nauczyciela.
Formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej stosowanymi w przedszkolu, szkole i placówce w pracy z uczniami mogą być:
– klasy terapeutyczne, z tym, że objęcie ucznia nauką w klasie terapeutycznej wymaga opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej (§ 7 ust. 8 r.p.p.p.). Nauka ucznia w klasie terapeutycznej oraz udział ucznia w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych i zajęciach specjalistycznych trwa do czasu zlikwidowania opóźnień w uzyskaniu osiągnięć edukacyjnych wynikających z podstawy programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego lub złagodzenia albo wyeliminowania zaburzeń stanowiących powód objęcia ucznia daną formą pomocy psychologiczno-pedagogicznej (§ 15 r.p.p.p.).
– zajęcia rozwijające uzdolnienia, które organizuje się dla uczniów szczególnie uzdolnionych oraz prowadzi się przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Liczba uczestników zajęć wynosi do 8 (§ 8 r.p.p.p.),
– zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, które organizuje się dla uczniów mających trudności w nauce, w szczególności w spełnianiu wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego (§ 9 r.p.p.p.),
– zajęcia specjalistyczne, tym: korekcyjno-kompensacyjne, które organizuje się dla uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Liczba uczestników zajęć wynosi do 5 (§ 10 r.p.p.p.).
Zarówno zajęcia rozwijające uzdolnienia, jak zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze oraz zajęcia specjalistyczne prowadzą nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie dla rodzaju prowadzonych zajęć (§ 14 r.p.p.p.)
– zajęcia logopedyczne, które organizuje się dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują zaburzenia komunikacji językowej oraz utrudniają naukę. Liczba uczestników zajęć wynosi do 4 (§ 11 r.p.p.p.), socjoterapeutyczne i inne zajęcia o charakterze terapeutycznym, które organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne. Liczba uczestników zajęć wynosi do 10 (§ 12 r.p.p.p.), jak również oraz porady i konsultacje.
W przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych – zajęcia edukacyjno-zawodowe związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej (§ 6 ust. 1 i 2 r.p.p.p.). Zgodnie z § 16 r.p.p.p., zajęcia te organizuje się w celu wspomagania uczniów gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Zajęcia prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści.
Porady i konsultacje dla uczniów oraz porady, konsultacje, warsztaty i szkolenia dla rodziców uczniów i nauczycieli prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści. Rodzicom uczniów i nauczycielom psychologiczno-pedagogiczna udzielana jest w formie porad, konsultacji, warsztatów i szkoleń.
W sytuacjach kryzysowych zespół podejmuje działania mediacyjne i interwencyjne (§ 24 r.p.p.p.). Należy dodać, ze rozporządzenie wyraźnie podkreśla, iż godzina zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć dydaktyczno-wyrównawczych trwa 45 minut, natomiast godzina zajęć specjalistycznych trwa 60 minut.(§ 13 ust. 1 r.p.p.p.). W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie zajęć specjalistycznych w czasie krótszym niż 60 minut, zachowując ustalony dla ucznia łączny czas tych zajęć, o czym stanowi § 13 ust. 2 r.p.p.p.
4. Co zawiera  Karta indywidualnych potrzeb

Dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zespół zakłada Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia, stanowiącą również podstawę ustalania wymagań dostosowanych (co nie oznacza ich obniżania)do indywidualnych potrzeb psychofizycznych dzieci i młodzieży, bądź przydzielania im dodatkowych godzin czy odpowiedniego wyposażenia. Ideą karty jest bowiem zebranie wszystkich zgromadzonych o uczniu informacji i wykorzystane ich w celu optymalizacji oddziaływań dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli oraz udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W karcie powinny się znaleźć informacje dotyczące potrzeby objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, wynikającej z opinii poradni lub stwierdzonej w wyniku obserwacji przez nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z dzieckiem w przedszkolu lub szkole, zakres w którym uczeń wymaga wsparcia i pomocy psychologiczno-pedagogicznej, jego predyspozycje i wybitne uzdolnienia, które należy rozwijać, okresowe oceny efektywności działań podejmowanych wobec ucznia, wnioski i zalecenia do dalszej pracy. Tak przygotowana dokumentacja będzie stanowiła cenne źródło informacji dla rodziców, nauczycieli i specjalistów. Karta może też być pomocna dla rodziców współuczestniczących w realizacji zaleceń dotyczących objęcia ich dziecka odpowiednimi formami pomocy psychologiczno- pedagogicznej. Analiza informacji zawartych w karcie służyć będzie również do oceny zainteresować i aspiracji ucznia podczas indywidualnych konsultacji dotyczących wyboru przez niego kierunku kształcenia i zawodu.
Ustalenia zawarte w karcie pomogą w opracowaniu dla uczniów planu działań wspierających, zawierającego, w szczególności, działania realizowane z uczniem, metody pracy i zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych tego ucznia.
5. Opracowanie i realizacja indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego

Na podstawie wymienionych w pkt. 3. niniejszego opracowania przepisów (str. 3 i 4) obowiązkiem nauczycieli prowadzących zajęcia edukacyjne oraz nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia rewalidacyjne jest znać treść i zalecenia wynikające z wydanego dziecku przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego oraz we współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia rozpoznawać potrzeby rozwojowe i możliwości edukacyjne dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, organizować i prowadzić zajęcia edukacyjne i pracę wychowawczą, w szczególności, opracować dla każdego ucznia i realizować indywidualny program edukacyjny, uwzględniający dostosowanie programów: wychowania przedszkolnego lub nauczania, programu wychowawczego i programu profilaktyki, do indywidualnych potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży. Uczniowie ci wymagają jednocześnie stosowania specjalnej organizacji nauki oraz metod pracy dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb rozwojowych, edukacyjnych oraz predyspozycji prowadzonej zarówno przez szkoły ogólnodostępne, jak również szkoły lub oddziały integracyjne, szkoły lub oddziały specjalne i ośrodki specjalne (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze). Na podstawie nowego rozporządzenia w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej dotychczasowy indywidualny program edukacyjny będzie nosił nazwę programu edukacyjno-terapeutycznego. Zespół nauczycieli i specjalistów prowadzących z danym uczniem zajęcia, na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno– pedagogicznej, czy też podczas bieżącej pracy z uczniem, rozpoznaje zainteresowania, szczególne uzdolnienia, trudności w uczeniu się, czy też innego rodzaju indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości danego ucznia, przekazuje informacje o potrzebie objęcia takiego ucznia pomocą i wsparciem dyrektorowi przedszkola lub szkoły, odpowiedzialnemu za jej zorganizowanie. Pozwala to na szybkie i efektywne zareagowanie na potrzeby ucznia, a następnie objęcie go, bez zbędnej zwłoki, zajęciami rewalidacyjnymi oraz innymi o charakterze terapeutycznym. W przypadku, kiedy dany uczeń nie posiada orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego niezbędne jest poinformowanie rodziców o konieczności przeprowadzenia specjalistycznej diagnozy przez zespół orzekający publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej. Zespół nauczycieli pracujących z uczniem, po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia opracowuje indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny. Program opracowuje się na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie dłuższy jednak niż etap edukacyjny. Nie rzadziej niż raz w roku szkolnym zespół dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając ocenę efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi. Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny powinien zawierać:
– treści programowe odpowiednie dla przedszkola lub typu szkoły oraz niepełnosprawności ucznia wynikające z podstawy programowej określonej rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17), dostosowane do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości ucznia. (szczegółowe warunki i tryb dopuszczania do użytku w danej szkole programów nauczania przez dyrektora szkoły oraz m.in. szczegółowe warunki, jakie muszą spełniać dopuszczane do użytku szkolnego programy określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. Nr 89, poz. 730),
– zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w tym ewentualne zwolnienie ucznia z nauki drugiego języka obcego (dotyczy ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone lub autyzm, w tym zespół Aspergera, jak również ucznia z lekkim upośledzeniem umysłowym),
– specjalne formy, metody i zajęcia rewalidacyjne niezbędne dla zapewnienia wymaganego uczniowi i pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym rozwijania jego predyspozycji i uzdolnień,
– rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem,
– formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, ustalone przez dyrektora,
– działania wspierające rodziców ucznia oraz zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży,
– zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne oraz inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia,
– zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami ucznia w realizacji zadań.
Na szczególne podkreślenie zasługuje zespołowa formuła pracy nauczycieli i specjalistów. Oni przecież codziennie współpracują z uczniem. Prowadzą lekcje, zajęcia dodatkowe i najlepiej wiedzą czy dany uczeń potrzebuje pomocy, czy nie.
6. Podsumowanie

Przepisy dotyczące powoływania zespołu nauczycieli pracujących z uczniem nawiązują do wypracowanych w przedszkolach, szkołach i placówkach, w tym specjalnych dobrych praktyk pracy z uczniem wymagającym pomocy. Zespół nauczycieli już dziś umocowany jest w przepisach dotyczących ramowych statutów szkół oraz organizacji kształcenia i wychowania w szkołach specjalnych oraz w ośrodkach. Nauczyciele i specjaliści tworzący zespół, po dokonaniu analizy poziomu wiadomości, umiejętności i funkcjonowania danego ucznia oraz określeniu trudności, na jakie napotykają w pracy z uczniem, będą mogli zaplanować indywidualną ścieżkę edukacyjną bądź edukacyjno-terapeutyczną danego ucznia, uwzględniającą zdiagnozowane (przez samych nauczycieli) potrzeby zarówno w przedszkolu, jak i w szkole oraz uwzględnić zalecenia wynikające z orzeczenia lub opinii wydanej przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną. O rozpoznaniu u ucznia specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych poinformują dyrektora, który tak jak dotychczas, jest odpowiedzialny za organizację pomocy dla ucznia.