Uczeń upośledzony w stopniu umiarkowanym w szkole ogólnodostępnej

Uczeń posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, z uwagi na upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym.

Zgodnie z przepisami art. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - dalej u.s.o., system oświaty zapewnia każdemu uczniowi możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami (pkt 5 u.s.o.), a uczniom z niepełnosprawnościami umożliwia realizowanie zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych (pkt 5a u.s.o.). Natomiast z art. 71b u.s.o. m.in. wynika, że warunki kształcenia specjalnego dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy określa minister właściwy do spraw oświaty w stosownym rozporządzeniu (ust. 7 pkt 3). Wypełnieniem tej delegacji jest rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. Nr 228, poz. 1490) - dalej r.o.d.n. Z § 5 ust. 1 r.o.d.n. wynika, że dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego opracowuje się indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, uwzględniający zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego oraz dostosowany do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia.

Należy tu podkreślić, że uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym obowiązuje odrębna podstawa programowa kształcenia ogólnego, określona rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 204), które zacznie obowiązywać od 1 września 2012 r.

Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny opracowany dla ucznia upośledzonego umysłowo w stopniu umiarkowanym powinien opracować zespół nauczycieli i specjalistów pracujących z tym uczniem w szkole uwzględniając w nim zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania (opracowanego na podstawie odpowiedniej dla ucznia podstawy programowej) do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia oraz zajęcia rewalidacyjne. Wynika to z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487). Zgodnie z ramowym planem nauczania dla szkoły specjalnej (odpowiedniego typu) dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, określonym w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142 z późn. zm.).

Ponadto, zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2012 r. poz. 752), dyrektor szkoły nie dopuszcza indywidualnego programu edukacyjnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, opracowywanego przez zespół nauczycieli i specjalistów pracujących z tym uczniem. Natomiast z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) wynika, że uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym nie obowiązują sprawdziany i egzaminy.

Z przedstawionej analizy wynika jednoznacznie, że niezależnie od tego czy uczeń z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym spełnia obowiązek szkolny w szkole ogólnodostępnej, w szkole z oddziałami integracyjnymi czy w szkole specjalnej, istnieje konieczność dostosowania organizacji procesu nauczania, metod pracy i zajęć rewalidacyjnych do potrzeb rozwojowych i możliwości edukacyjnych tego ucznia.